KPN, Delta Fiber en Ziggo belangrijke spelers in toekomst glasvezel: Glaspoort blijft overbouwen
In dit artikel:
KPN beschouwt glasvezel in Nederland als de logische opvolger van het kopernetwerk en voert al jaren consequent een strategie om zoveel mogelijk koperaansluitingen te vervangen door een eigen glasvezelnetwerk. In gebieden waar commerciële spelers als Delta Fiber en Open Dutch Fiber al netwerken hebben, kiest KPN er bewust voor die netwerken te overbouwen met eigen kabels en aansluitpunten, vaak in een joint venture met pensioenfonds ABP onder de naam Glaspoort. Overbouw gebeurt ondanks lagere rendabiliteit dan nieuwbouw en KPN houdt vast aan deze koers: eigen netwerk, eigen exploitatie.
Voor consumenten levert de concurrentie tussen meerdere fysieke netwerken op korte termijn voordeel op: in veel gemeenten concurreren twee, soms drie of vier netwerken en leveranciers (onder meer Ziggo/VodafoneZiggo, KPN, Odido, Delta) fel om klanten. Dat maakt overstappen aantrekkelijker en kan maandelijkse kosten flink verlagen; wie loyaal blijft, betaalt vaak meer. De langere termijn is echter onzeker. Waar vroeger circa 40% bezetting nodig zou zijn om een netwerk rendabel te draaien, maken moderne technieken zoals XGS-PON voor glasvezel en verbeterde DOCSIS-varianten voor coax het break-evenpunt lager — sommige analisten noemen iets boven de 30%. Dat opent de deur voor drie rendabele netwerken naast elkaar in één gebied, waarmee een duopolie mogelijk vermeden wordt. Of dat werkelijk zo uitpakt, hangt deels af van de beoordeling van toezichthouder ACM bij fusies en overnames.
Er spelen daarnaast eigendom- en investeringsdynamieken: Delta Fiber en Open Dutch Fiber zijn in handen van private equity die op termijn rendement wil verzilveren. Glaspoort heeft al een eerste stap gezet door 200.000 aansluitingen van Delta over te nemen (een transactie die nog door ACM beoordeeld wordt) en bouwt daarnaast lokaal Delta-netten over. Liberty Global, aandeelhouder van VodafoneZiggo, volgt de ontwikkelingen nauwgezet; CEO Mike Fries heeft dit bevestigd. Ziggo gaat vanaf 2026 op 600.000 adressen diensten leveren via Delta Fiber-netwerk, een samenwerking die de verhoudingen verder kan verschuiven.
Voor VodafoneZiggo ligt de situatie lastig: een forse schuldenlast beperkt de mogelijkheden om het coaxnet ingrijpend te moderniseren naar glasvezel, terwijl het aantal klanten maandelijks afneemt (ruim 10.000 per maand). Aankoop van de commerciële glasvezelnetwerken zou strategisch voordeel kunnen bieden, maar of aandeelhouders Liberty Global en Vodafone Group hiervoor kiezen, is onzeker. Liberty Global overweegt bovendien een afsplitsing of verkoop van zijn activiteiten in Nederland, België en het VK — een beweging die later juist weer kan leiden tot nieuwe investeringen in glasvezel via overnames of deelnemingen.
Kortom: de Nederlandse glasvezelmarkt blijft een schaakspel van netwerken en eigendommen, waarin technologische veranderingen, private equity-exits en ACM-beslissingen bepalen of meerdere netwerken naast elkaar levensvatbaar blijven en welke partijen uiteindelijk de infrastructuur zullen bezitten en exploiteren.